Onze website gebruikt cookies om je surfervaring te verbeteren. Om deze website optimaal te gebruiken vragen we je om akkoord te gaan met ons gebruik van cookies.

Ik ga akkoord met de cookies liever niet.

Informatie

Heeft u een vraag en bent u op zoek naar informatie, kijk dan hier. De leden van Uw Bemiddelaars posten hier interessante blogs over hun ervaringen, nieuwtjes en juridische ontwikkelingen binnen hun expertise.

Tags

terug naar selectie

Bemiddeling bij levenseinde

03.08.2020
Bemiddeling, Rouw en levenseinde

 Ondanks het feit dat ‘sterven’ deel uitmaakt van het leven blijkt dit een gevoelig thema te zijn dat lang niet voor iedereen vlot bespreekbaar is. Sommige familiekringen zijn hecht en communicatief ingesteld waardoor men sereen afscheid kan nemen. Bij anderen ontstaan er in de laatste levensfase en bij levenseinde escalerende conflicten die tot vetes of breuken leiden tussen familieleden. 

Bij conflictbemiddeling in de laatste levensfase en bij levenseinde denkt men al snel aan het opstellen van een erfenisovereenkomst en de praktische regeling ervan. Dit is inderdaad een voorbeeld van een mogelijk gespreksonderwerp en tegelijkertijd omvat deze specifieke vorm van bemiddeling veel meer dan dat.

Aandacht voor de dynamiek en onbeschreven wetmatigheden in een familie

De dood hoort bij ieders bestaan en de confrontatie ermee raakt ons in de diepe kern van ons zijn. Bij sommige mensen roept dit een verlangen op om existentiële verlangens en bekommernissen uitvoerig te bespreken met hun naasten. Anderen hebben het er liever niet over en komen zelfs in weerstand wanneer blijkt dat niet alle familieleden op dezelfde golflengte zitten. 

Onderdrukte conflicten, behoeften die niet gehoord of gezien worden, gebrek aan respect en erkenning voor elkaars visie ontneemt mensen de kans op een sereen afscheid. Bij naasten  zal dit nazinderen en het rouwproces in het gedrang brengen met nefaste gevolgen voor de verdere kwaliteitsbeleving van familiale banden. 

Een familie omvat niet enkel een groep mensen die men als bloed- en aanverwanten beschouwt, maar het is ook een dynamisch systeem met waarden, normen en afspraken. Deze worden niet altijd even duidelijk gecommuniceerd. Bovendien beschouwt men familiale loyaliteit en trouw als vanzelfsprekend, dit geldt ook voor de onbeschreven afspraken en wetmatigheden die het fundament van de familiedynamiek onderbouwen.  

Wanneer een familie verneemt dat een lid palliatief is, worden mensen geconfronteerd met de eindigheid van het leven alsook van hun vertrouwde omgang met elkaar. De dood of het nakend afscheid laat niemand onberoerd en kan familiesystemen serieus op hun grondvesten doen daveren. Hierdoor kunnen ernstige conflicten ontstaan of oude onopgeloste kwesties weer op borrelen. In combinatie met mogelijke medische verwikkelingen, intense zorgtaken en de dwingende tijdsdruk met besef van een niet te omzeilen onomkeerbaarheid voedt dit alles familiale conflicten, vetes en breuken. 

 Wat zijn mogelijke conflicten in de laatste levensfase en bij levenseinde?

·      Het opstellen van een erfenisovereenkomst en het bespreken van de praktische regeling ervan

·      Verdeling van zorgtaken

·      Te nemen beslissingen over het levenseinde, denk hierbij aan euthanasie en palliatieve sedatie

·      Het regelen van de uitvaart

·      Onopgeloste kwesties en vetes uit het verleden die nu weer naar boven komen, zoals bijvoorbeeld langdurig afwezige of verstoten familieleden die hun plek in het systeem terug komen opeisen. Mogelijks leidt een overlijden of testament tot een confronterende ontmoeting, die weer oude wonden openrijt.

·      Familiegeheimen die aan het licht komen, zoals onder meer een buitenechtelijke relatie of kind en misbruik.

·      Het noodgedwongen doorbreken van familiepatronen en verschuivingen in de afspraken en onbeschreven wetmatigheden, zoals de Pater Familias die nooit tegenspraak duldde en door medische redenen nu de communicatie en beslissingen aan anderen dient over te laten.

 

In alle soorten bemiddeling kunnen er felle momenten ontstaan rond relationele en emotionele kwesties. Dit is ook zo bij bemiddeling in de laatste levensfase en bij levenseinde, maar met een  diepere aanraking van het existentiële bewustzijn en een doordringend besef van eindigheid. Dit brengt complexe en intense communicatiestijlen met zich mee. 

Binnen deze specifieke expertise wordt het ook al snel duidelijk dat afwezigen en overleden familieleden nog steeds een krachtige stem hebben en evengoed betrokken partij zijn. Het veelvuldig doorkruisen en uitklaren van knooppunten in het heden, verleden en de toekomst is dan ook niet vreemd bij deze bemiddelingen. Denk hierbij aan de onbeschreven wetmatigheden die van generatie op generatie worden overgeërfd alsook aan het bestaan van loyaliteiten en beloftes die aan het sterfbed ontstaan zijn. 

Conflictbemiddeling in de laatste levensfase en bij levenseinde vraagt naast kennis over juridische aspecten, fasen van conflictvorming, ethische visies en de psychologie van de laatste levensfase ook inzicht in relationele-emotionele aandachtspunten en de eigenheid van familiedynamieken. 

Wat conflictbemiddeling in de laatste levensfase en bij levenseinde zo bijzonder maakt, is dat het mensen raakt tot op het existentiële niveau en elke betrokkene aan het denken zet over de zin van het leven en reflecties over de eigen levenswandel in gang zet. Voor het afscheid kan iedereen zijn gevoelens en behoeften delen met als gevolg dat men een hechtere band ervaart. Ook voor de nabestaanden is dit belangrijk om daarna sereen een rouwproces te kunnen doorlopen. 

 

Ilse Van Roosbroeck– Relatie- en communicatiecoach, erkend familiaal bemiddelaar, bemiddelaar en docent in conflictbemiddeling tijdens de laatste levensfase en bij levenseinde in samenwerking met ConnFinity vzw.

De erkende bemiddelaars van ConnFinity vzw zijn opgeleid en getraind om conflictbemiddeling in de laatste levensfase en bij levenseinde te begeleiden.  Met hun gelijknamig postgraduaat leiden ze ook collega bemiddelaars op die zich willen bekwamen in deze specialisatie. Permanente vorming omtrent deze expertise wordt aangeboden in de vorm van trainingen en vormingen. Wens je meer informatie over deze bemiddelingsvorm of de opleidingen? Neem dan een kijkje op www.connfinity.be.