Externe bestuurders in je KMO of familiebedrijf: een vloek of een zegen?

De context waarin ondernemingen vandaag moeten overleven (en liefst ook successen boeken) evolueert aan een razendsnel tempo. Reden genoeg om alle hulp en ondersteuning te zoeken die beschikbaar is. Een raad van advies of een actieve raad van bestuur met externe bestuurders is voor vele ondernemingen geen overbodige luxe. Je leest hier enkele pro’s en contra’s. Oordeel vooral zelf of het je iets kan brengen! Als je overtuigd bent, kan je best deskundige hulp zoeken om deze nieuwe stap goed voor te bereiden. Als eigenaar bepaal je immers nog steeds het kader en de spelregels.

Strategische reflectie

Waar een kleine organisatie weinig afstand kent tussen operationele en strategische beslissingen, typeert het grotere organisaties dat ze een duidelijk afgescheiden strategisch bestuursniveau hebben. Het grote voordeel hiervan is dat je bewust kiest voor periodieke momenten van strategische reflectie met wat meer afstand van de dagdagelijkse werking. Je kijkt meer op de langere termijn en kan beter anticiperen op opportuniteiten en risico’s. Maar natuurlijk betekent dit ook dat je tijd moet maken om een degelijk strategisch plan te ontwikkelen en een kritische blik moet werpen op de consistente uitvoering ervan.  

Objectieve kijk

Externe adviseurs of bestuurders staan wat verder van je onderneming en de familie. Ze kunnen dus helpen om rationeler te kijken naar meer emotionele vraagstukken. Als ze goed gekozen worden, brengen ze kennis en ervaring bij die nog niet in het bedrijf aanwezig is of wijzen ze je op beslissingen die je bewust of onbewust uit de weg bent gegaan. Zoals de vraag of je nieuwe markten moet verkennen of van bepaalde diensten of producten afscheid moet nemen. Of gevoelige beslissingen rond de tewerkstelling, bezoldiging, promotie of het ontslag van een familielid. En de vraag hoe je je eigen rol op langere termijn ziet evolueren en wat er dan moet gebeuren om de continuïteit van het bedrijf en het lot van haar medewerkers niet op het spel te zetten. Lastig, maar je ziet de meerwaarde voor je bedrijf (en het door jou ingezette vermogen).

Heldere afspraken

Door externen te betrekken leg je de spelregels die je voorheen zelf kon bedenken en aanpassen, formeler vast. Zoals, belangrijke bedrijfsprocessen documenteren (en waar nodig controleren), afspraken maken over verantwoordelijkheden en rapportering over de acties en de resultaten in de toegewezen domeinen. Minder improvisatie en meer discipline lijken misschien een bedreiging voor je autonomie, ze helpen om te delegeren en niet alle bordjes zelf in de lucht te moeten houden. Ze brengen je natuurlijk ook een professioneler en meer betrouwbaar imago zodat je betere medewerkers kan aantrekken en geloofwaardiger bent voor banken en zakenpartners.

Bestuurdersaansprakelijkheid

Externe bestuurders die je als aandeelhouder formeel benoemt, zijn mee aansprakelijk voor het gevoerde beleid. Ze nemen hun taak dus ernstig en gaan liever de confrontatie aan dan later voor een lakse houding aansprakelijk gesteld te worden. Dit kan leiden tot conflicten of ze juist helpen voorkomen. Alleszins moet overleg op een respectvolle manier plaatsvinden in een voor iedereen veilige context. Het is waardevol om hiervoor een externe facilitator of een ondernemingsbemiddelaar aan te stellen.

Auteur : Hilde Gaublomme, Organisatiecoach, erkend bemiddelaar.