Niet de rechter maar de bemiddelaar moet de eerste hulp bij conflict worden

Cijfers:

5000 geschillen werden in 2015 opgelost via bemiddeling. In 2013 waren dat er 4300.

Gemiddeld zien de partijen elkaar 3 tot 6 keer.

2141 erkenningen wwerden dit jaar verleend, aan 1650 bemiddelaars. Sommigen hebben meerdere erkeninningen; Bijvoorbeeld voor familiale en sociale zaken. In 2011 werden nog maar 1347 erkenningen verleend.

Bij een burenruzie, erfeniskwestie of echtscheiding denken veel Belgen dat er slechts één oplossing is: naar de rechter stappen. Maar dat klopt niet. Ook een bemiddelaar kan soelaas bieden. Als onafhankelijk tussenpersoon zit hij of zij mee rond de tafel, om de betrokkenen tot een oplossing te laten komen die voor iedereen aanvaardbaar is.

Dat deze aanpak werkt, blijkt uit de opmars van het aantal bemiddelingen en bemiddelaars (zie cijferinzet). De grootste groep betreft familiezaken, met echtscheiding op kop. Gevolgd door burgerlijke zaken, zoals burenruzies of geschillen tussen huurder en verhuurder, tussen arts en patiënt. Een kleinere groep bemiddelt bij geschillen tussen personeelsleden en directie.

Win-win

Het aantal bemiddelaars in België mag dan stijgen, minister van Justitie Koen Geens (CD&V) zou de grafiek graag nog sneller omhoog willen. Want per jaar mogen dan enkele duizenden geschillen door bemiddeling beëindigd worden, er worden nog altijd meer dan een miljoen arresten en vonnissen uitgesproken.

Met een bemiddelaar komen de betrokkenen gemiddeld binnen de 83 dagen tot een oplossing

Een voorontwerp van wet die bemiddeling moet promoten, is daarvoor een eerste keer goedgekeurd door de ministerraad op 20 juli. Minister Geens ziet namelijk veel voordelen: minder rechtszaken voor de overheid, een snellere oplossing voor de betrokkenen (gemiddeld binnen de 83 dagen). Bovendien is er geen rechter die uitspraak doet, maar streven alle partijen zelf naar een duurzame win-win-oplossing.

Wordt het voorontwerp wet, dan zal de rechter bovendien van de partijen kunnen eisen dat ze persoonlijk verschijnen. Zo kan hij nagaan of ze al actief naar een oplossing hebben gezocht, bijvoorbeeld via bemiddeling. Indien niet, kan de rechter bevelen om een bemiddelaar in te schakelen. Ook advocaten zullen bemiddeling moeten aanreiken.

Tot slot, vooraleer iedereen zomaar bemiddelaar wordt: de titel zal beschermd worden en elke kandidaat-bemiddelaar moet een bekwaamheidsexamen afleggen.

INTERVIEW JODY KLUGE, BEMIDDELAARSTER