Het psychologische ouderschapsplan

Deze week gingen stemmen op voor alle ouders die uit elkaar gaan, het verplicht te maken samen een ouderschapsplan op te stellen, ongeacht of ze nu gehuwd zijn dan wel wettelijk of feitelijk samenwonen. En terecht. Voor een kind is mama ‘mama’ en papa ‘papa’, ongeacht of ze getrouwd zijn of samenwonend.

Een scheiding voor kinderen een ‘verlieservaring’.  Er is de eerste schok en nadien een periode van rouw.  Hun gevoel van veiligheid en vertrouwen wordt door elkaar geschud.  Als ouder kan je het verlies en de pijn niet tegengaan of wegnemen.  Ouders kunnen er wel  voor zorgen dat ze een veilig nest blijven bieden en zorgen dat ze beiden in verbinding blijven met hun  kind.  Het kind laten aanvoelen dat het ‘meetelt’ en tevens het kind ‘gunnen’ om met de ander oudere een goede, leuke band te blijven hebben zijn twee fundamenten die ik als bemiddelaar mee opneem in wat ik noem het ‘psychologische’ ouderschapsplan.

Een scheiding is voor kinderen altijd verandering.  Hun vertrouwde gezin valt uit elkaar.  Er zal altijd één ouder niet zijn.  Ze verblijven vanaf nu in 2 huizen, naar huis wordt nu naar mama of naar papa.  Vaak zijn ouders tijdelijk minder beschikbaar,  er kan materiële achteruitgang zijn, en hun sociale netwerk wordt door elkaar geschud. Bij het uit elkaar gaan van de ouders komen dus heel wat emoties los die zich vaak uiten in hun gedrag. 

 Uitleg geven.

 Het helpt kinderen opnieuw ‘grip’ te krijgen als ze een gepaste, aanvaardbare uitleg over de scheiding krijgen, en zodoende kunnen begrijpen waarom bepaalde beslissingen worden genomen.

 De boodschap  ‘We gaan scheiden’ overbrengen aan de kinderen  is één van de moeilijkste stappen bij het uiteengaan van ouders. Dikwijls zien we de neiging van ouders deze mededeling uit te stellen of  er zelfs van af te zien.  Omdat ze niet goed weten wat te zeggen, en ook hoe het te zeggen.  Uit vrees voor de reactie van hun kind.  Uitleg geven is evenwel uiterst belangrijk en maakt aan het kind duidelijk dat het meetelt.  Als ouders hun kinderen rechtstreeks informeren, een bevattelijke uitleg geven, helpt het de kinderen om het scheidingsverdriet te verwerken.

 Meetellen

 Meetellen staat niet gelijk aan mee beslissen !  Het kind laten voelen dat het meetelt kan  op verschillende manieren en hangt uiteraard ook samen met de leeftijd. Hoe ouder de kinderen worden hoe meer dit verschuift naar meebepalen, meebeslissen over afgebakende aspecten. Als kinderen niet ervaren dat ze meetellen, doen ze recht op zelfbeschikking, ze gaan dwingend en eisend gedrag stellen !!

 De bemiddelaar zal de ouders ondersteunen bij het ‘uitwerken’ van hun scheidingsverhaal voor de kinderen : Uitleg geven aan de kinderen over de beslissingen en waarin en hoe hierin rekening met hen is gehouden. Hen vragen wat ze belangrijk vinden, waarmee rekening te houden.   Enige soepelheid inbouwen om aan de behoeften van de kinderen te kunnen tegemoetkomen is zeker aangewezen.

 Tot slot : de ‘gunfactor’

 Kinderen zijn vanaf hun geboorte erg loyaal aan hun beide ouders.  Deze existentiële loyaliteit gaat voorbij het rationele gaan. Een kind wil en kan niet kiezen tussen zijn ouders.  Als moeder kwaad spreekt over vader, voelt ook het kind zich gekwetst.  Als vader weeral eens klaagt over moeder, raakt dit ook het kind.    

Ouders kunnen ervoor zorgen dat kinderen niet in de knoop komen te zitten met hun loyaliteit door het kind het gevoel te geven dat het beide ouders graag mag blijven zien, dat ze zich niet schuldig moeten voelen als ze graag bij de andere ouder zijn. Deze GUN FACTOR is uiterst belangrijk en maakt voor de kinderen hemel en aarde verschil : ‘gun’ het jouw kind ! Gun jouw kind bij papa/mama te zijn, gun jou met papa/mama tijd door te brengen, gun jouw kind het bij papa/mama fijn te hebben.

Hoe wil je, als papa of mama, dat jouw kind over jou zal denken en spreken, als het 18 is ? En over de ander ouder ?

Ik denk even terug aan mijn grootmoeder zaliger, steeds opnieuw toen ze ons zag als kinderen zei ze ‘jullie worden toch zo rap groot, hé'.

 Hilde Celeste De Jonge